Type Here to Get Search Results !

અફળદ્રુપતા - Infertility | સહાયક પ્રજનન પધ્ધતિઓ - Assisted Reproductive Technology (ART)

3

અફળદ્રુપતાના 

  • અફળદ્રુપતાના વર્ણન વિના માનનિક સ્વાથ્યની ચર્ચા અધૂરી છે
  • ભારત સાથે વિશ્વના ઘણાં દંપતીઓ અફળદ્રુપતાથી પીડિત છે . જેઓ સમાગમ છતાં બાળક પેદા કરી શકતા નથી.
  • આ માટે ઘણાં કારણો હોઈ શકે જેમ કે ભૌતિક, દવાઓ, રોગ, જન્મજાત ખોટ રોગપ્રતિકારકતા અથવા માનસિક બીમારી.
  • ભારતમાં, મોટે ભાગે હંમેશાં સ્ત્રીઓને તે માટે પ્રેષિત ગણવામાં આવે છે. પણ તે સાચું નથી, સમસ્યા નર અથવા માદા સાથીમાં હોય છે.
  • ઇન્ફર્ટિલિટી ક્લિનિક આવું નિદાન કરવામાં મદદ કરે છે અને આવી ખામીઓનું નિવારણ કરી દંપતીઓને બાળકપ્રાપ્તિ કરાવે છે.
  • દંપતીઓને બાળકપ્રાપ્તિમાં સહાય કેટલીક વિશિષ્ટ પદ્ધતિઓ કે જેને સામાન્ય રીતે સહાયક પ્રજનન પદ્ધતિઓ (ART) તરીકે ઓળખાય છે, તેના દ્વારા કરવામાં આવે છે.
  • સહાયક પ્રજનન પદ્ધતિઓ (ART) એ સામાન્ય શબ્દ છે કે જે કૃત્રિમ અથવા અર્ધકૃત્રિમ પદ્ધતિઓ દ્વારા ગર્ભ પ્રાપ્ત તેવો થાય છે.
ART (સહાયક પ્રજનન પદ્ધતિઓ)
  • ઈન વિટ્રો ફલન - In vitro Fertilization (IVF)
  • અંડકોષ અંતઃ અંડવાહિની સ્થાનાંતરણ - Gamet Intra Fellopian fallopian Transfer (GIFT)
  • કુત્રિમ વીર્ય સેચન - Artificial Insemination (AI)
  • આંતર કોષરસિય શુક્રકોષ નિક્ષેપણ - Intra Cellular Sperm Injection (ICSI)
ઈન વિટ્રો ફલન - In vitro Fertilization (IVF) અથવા ટેસ્ટ ટ્યુબ બેબી 
  • સૌ પ્રથમ આ પદ્ધતિ પર પ્રયોગ ડો પેટ્રુસી એ 1959 માં કર્યો હતો અને એક ભ્રુણ બનાવ્યું હતું
  • આ ભ્રુણ ફક્ત 29 દિવસ જીવિત રહ્યો
  • વિશ્વમાં સૌ પ્રથમ સફળ ટેસ્ટ ટ્યુબ બેબી ડો સ્ટ્રેપટો અને ડો એડવર્ડ દ્વારા બનાવામાં આવ્યું હતું
  • પ્રથમ IVF બાળક નું નામ લ્યુઈસ જે બ્રાઉન જે 1978 માં બનાવવામાં હતું.
  • ભારતમાં સૌ પ્રથમ સફળ ટેસ્ટ ટ્યુબ બેબી ડો સુભાસ મુખર્જી દ્વારા બનાવામાં આવ્યું હતું
  • ભારતમાં પ્રથમ IVF બાળક નું નામ કાનુપ્રિયા અગ્રવાલ (દુર્ગા) 1978 માં બનાવવામાં હતું.
  • તેનો અર્થ શરીરની બહાર કરાવાતું ફલન એવો થાય છે.
  • જ્યારે સ્ત્રીની અંડ- વાહિની બંધ હોય ને અથવા પુરુષ અત્યંત ઓછા શુક્રકોષો ઉત્પન્ન કરતો હોય ત્યારે આ પદ્ધતિનો ઉપયોગ થાય છે.
  • ડૉક્ટર દવાઓ દ્વારા સ્ત્રીની સારવાર કરે છે
  • તે દ્વારા અંડપિંડમાંથી મોટી સંખ્યામાં અંડકોષો ઉત્પન્ન કરાવે છે
  • તે જ્યારે પરિપક્વ બને ત્યારે અંડકોષને સ્ત્રીમાંથી અલગ કરી, પ્રયોગ શાળામાં પેટ્રીડિશમાં પુરુષના શુક્રકોષ સાથે ફલનમાં મૂકવામાં આવે છે.
  • પછી સ્વસ્થ ગર્ભને સ્ત્રીના ગર્ભાશયન માં સ્થાપિત કરવામાં આવે છે.
  • IVF વધુ અસરકારક ART છે .
  • ગર્ભને સ્ત્રીના ગર્ભાશય માં સ્થાપિત કરવા માટેની પદ્ધતિઓ
  • ફલિતાંડ અંતઃ અંડવાહિની સ્થાનાંતરણ - Zygot Intra Fallopian Transfer (ZIFT)
  • તેને ટ્યુબલ એમ્બ્રિયો ટ્રાન્સફર કહે છે
  • જેમાં 8 કોષીય ભૃણને અંડવાહિનીમાં સ્થાનાંતરણ કરવામાં આવે 
  • અંતઃ ગર્ભાશય સ્થળાંતર - IUT - Intra Uterine ટ્રાન્સફર
  • જેમાં 8 કરતા વધુ કોષો ધરાવતા ભૃણને વિકાસ પૂર્ણ કરવા ગર્ભાશયમાં સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવે છે (એટલે કે 32 કોષીય ફલિતાંડ )
અંડકોષ અંતઃ અંડવાહિની સ્થાનાંતરણ - Gamet Intra Fellopian fallopian Transfer (GIFT)
  • આ પદ્ધતિમાં અંડકોષો અને શુક્રકોષોને સ્ત્રીની અંડવાહિનીમાં તબદીલ કરવામાં આવે છે
  • આથી ફલન સ્ત્રીની અંડવાહિનીમાં થાય છે.
કુત્રિમ વીર્ય સેચન - Artificial Insemination (AI)
  • જયારે શુક્રકોષ નું ઉત્પાદન ઓછું હોય છે
  • શુક્રકોષો ને યોનિમાર્ગ માં દાખલ કરવામાં આવે છે
  • અને જો ગર્ભાશયમાં દાખલ કરવામાં આવે તેને IUI - Intra Uterine Insemination - અંતઃ ગર્ભાશય વીર્યસેચન કહે છે
આંતર કોષરસિય શુક્રકોષ નિક્ષેપણ - Intra Cellular Sperm Injection (ICSI)
  • પ્રયોગશાળામાં શુક્રકોષોને અંડકોષમાં સીધા જ દાખલ કરવામાં આવે છે.
ART માં દાતાનો ઉપયોગ
  • ART પ્રક્રિયામાં કેટલીક વખત દાતા સ્ત્રીના અંડકોષો, દાતા પુરુષના શુક્રકોષો અથવા અગાઉથી થીજવેલા ગર્ભનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે . તે નીચેના કિસ્સાઓમાં કરવામાં આવે છે
  • અફળદ્રુપતામાં જ્યારે સ્ત્રી અંડકોષ ઉત્પન્ન નથી કરી શકતી ત્યારે દાતા અંડકોષોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે
  • જ્યારે પુરુષ શુક્રકોષો ઉત્પન્ન ન કરતો હોય અથવા અપૂરતી સંખ્યા હોય કે શુક્રકોષો ચલિત ન હોય ત્યારે દાતા શુક્રકોષોનો ઉપયોગ કરાય છે
  • જ્યારે પુરુષ અથવા સ્ત્રી જનીનિક રોગ ધરાવતા હોય અને ભાવિ બાળકમાં ઉતરી આવવાની શક્યતા હોય ત્યારે પણ દાતા શુક્રકોષો અથવા દાતા અંડકોષોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે
  • જે સ્ત્રીમાં ફલન થવું શક્ય ન હોય તેમાં દાતા ગર્ભને ગભશિયમાં તબદીલ કરવામાં આવે છે .

=========================================

Mail - indiabiologymanishmevada@gmail.com

Subscribe and Follow For more knowledge of Biology

Biology NEET Material In Gujarati

Biology in Gujarati 

Join With Me Just Click Hear

Manish Mevada
M.Sc, M.Phil, B.Ed

THANK YOU.

Post a Comment

3 Comments
* Please Don't Spam Here. All the Comments are Reviewed by Admin.

Please do not enter any spam link or word in the comment box

Top Post Ad

Below Post Ad